Dna moczanowa

Dna moczanowa

Dna moczanowa (Diathesis urica, skaza moczanowa, podagra, „choroba królów” czy artretyzm) jest najczęściej spotykaną postacią choroby atakującej stawy. Przyczyną dny moczanowej jest zbyt wysokie stężenie kwasu moczowego we krwi (tzw. hiperurykemia) spowodowane zaburzeniami przemiany materii. 

Dna moczanowa przez dłuższy czas może nie dawać żadnych symptomów, a jej pierwszym odczuwalnym objawem jest nagły, silny, trudny do zniesienia ból jednego lub kilku stawów atakujący w porze nocnej. 

Już od czasów starożytnych na dnę moczanową najczęściej zapadali bardzo zamożni ludzie. Ta „choroba z dostatku” rzadko występowała w biedniejszych krajach. Nawet w czasach wojny mało kto na nią cierpiał. Obecnie dna kwalifikuje się do chorób cywilizacyjnych i może na nią zachorować każdy, kto: jest otyły, żyje w ciągłym stresie, nadużywa alkoholu i nikotyny, unika aktywności fizycznej lub stosuje dietę bogatą w puryny. 


Dna moczanowa może zaatakować różne miejsca, a w zależności od jej umiejscowienia nosi odpowiednie nazwy:

  • podagra (stan zapalny palucha),
  • gonagra (stan zapalny kolana),
  • chiragra (stan zapalny kciuka),
  • omagra (stan zapalny barku),
  • rachidagra (stan zapalny kręgosłupa).

Profilaktyka 

Dna moczanowa jest chorobą uleczalną, pod warunkiem, że zostanie wdrożona odpowiednia prewencja.

1. Dieta ubogopurynowa, alkaliczna

Produkty spożywcze bogate w puryny powodują odkładanie się kryształków moczanowych w płynie stawowym, tkankach miękkich oraz w narządach. Dlatego dieta o niskiej zawartości puryn jest pierwszym i najważniejszym krokiem, od którego należałoby zacząć naturalne leczenie. Do pokarmów bogatych w związki purynowe należą: mięso (wędliny, dziczyzna, podroby, sardynki, śledzie), kakao, czekolada, mocna herbata.


Zaleca się spożywać produkty bogate w węglowodany: pieczywo, makarony, ryże, kasze, ziemniaki, warzywa i owoce. Sprawdzą się potrawy o konsystencji kleików. Owoce i warzywa można podawać zarówno w postaci gotowanej, jak i w formie surówek.

2. Odpowiednia ilość i jakość wypijanych płynów

Rozpuszczanie soli kwasu moczowego jest bardzo istotne w leczeniu podagry, dlatego zaleca się wypijać dziennie około 3 litrów płynów. Badania wykazały, że utrzymanie odczynu moczu w granicach  6,5 –7,0 pH zmniejsza o ponad 90 proc. krystalizację kwasu moczowego w nerkach, a to z kolei zwiększa szanse na wyleczenie. 


Kwas moczowy rozpuszcza się w solach zjonizowanej wody. Picie wody alkalicznej reguluje równowagę kwasowo-zasadową, a bóle i obrzęki z czasem ustępują. Zbyt kwaśny odczyn moczu towarzyszący dnie moczanowej (ok. 5 pH). Dlatego zaleca się go podwyższać, stosując nie tylko dietę ubogą w puryny, ale także dostarczając odpowiednie zioła (np.: pokrzywę, liść brzozy, skrzyp polny, hakorośl rozesłanę czy podagrycznik) oraz kurując się zjonizowaną wodą alkaliczną.

3. Regularne posiłki

Walkę z dną moczanową wspomoże także jedzenie urozmaiconych, niewielkich posiłków o stałych porach – 4–5 razy dziennie. Nie zaleca się jeść tuż przed snem: ostatni posiłek powinien być spożyty od 3 do 4 godzin przed pójściem spać.

4. Technologia przygotowywania potraw

Dania powinny być gotowane w wodzie lub na parze, a potrawy nie powinny być ani zbyt gorące, ani zbyt zimne. Zup nie wolno doprawiać zasmażkami. Zakazane jest spożywanie rosołów i wywarów z kości, a zupy i sosy należy robić na wywarach warzywnych. Potrawy można doprawiać zawiesinami z wody i mąki. Zabrania się spożywania potraw smażonych, pieczonych i duszonych.

5. Całkowita rezygnacja z alkoholu i palenia tytoniu

Rezygnacja z używek to oczywisty krok w stronę zdrowia.

6. Ćwiczenia fizyczne

Aktywność fizyczna pomaga utrzymać sprawność ruchową stawów zaatakowanych przez dnę moczanową. Najprostszą metodą do osiągnięcia poprawy sprawności ruchowej jest codzienna gimnastyka.


Wdrażając powyższe zalecenia, nie powinniśmy obawiać się o nasze stawy. Pamiętajmy: przed „chorobą królów” można się uchronić, a jeśli już się ona pojawi – najlepiej ją leczyć naturalnie.

Opracowała Agata Majcher