Pokrzywa – dla zdrowia i urody

Pokrzywa – dla zdrowia i urody



Pokrzywa była stosowana od wieków jako roślina wpływająca na lepsze zdrowie człowieka. Zabezpiecza przed różnymi chorobami i powoduje poprawę odporności. Wykazuje skuteczność w przypadku stanów zapalnych skóry, a zwłaszcza trądziku. Jest też bardzo popularnym składnikiem pasz dla zwierząt.   


Pokrzywa (Urtica L.) to roślina jednoroczna należąca do rodziny pokrzywowatych, których w przyrodzie występuje ok. 70 gatunków. Można ją spotkać praktycznie na całym świecie oprócz Antarktydy. W Polsce znane są: pokrzywa zwyczajna, pokrzywa żegawka, pokrzywa konopiolistna, a także pokrzywa kuleczkowata. Jej zielone liście pokryte są włoskami, które zawierają parzącą ciecz. Po zetknięciu ze skórą ludzką wywołuje nieprzyjemne pieczenie i swędzenie.  


Pokrzywa porasta najczęściej wilgotne lasy, łąki i zarośla. Spotyka się ją również  na obszarach działalności człowieka, w miastach i na wsiach.


Roślinę tę można spożywać, robiąc na jej bazie: zupy, sałatki, a także desery. Popularne są herbaty i napary, zarówno z liści, jak i korzeni, soki, syropy, nalewki i wyciągi na spirytusie. Znajduje również zastosowanie w lecznictwie, ziołolecznictwie, a także w branży kosmetycznej. Dawniej wytwarzano z niej sprzęt służący rybakom, tkaniny, a także sita do przesiewania mąki.
Występująca w Polsce pokrzywa zwyczajna jest określana też jako: „pokrzywa parząca“, „wielka“,  „żagajka wielka“ oraz „koprywa“.  


Składniki pokrzywy


Pokrzywa zawiera wiele cennych składników odżywczych. Należą do nich witaminy: A, B1, B2, B5, C, E, a także K. W składzie rośliny znajdują się również biopierwiastki: wapń, magnez, potas, fosfor, siarka, krzem, mangan, jod, sód oraz żelazo. Wśród flawonoidów występują: kemferol, astragalina; koproporfiryna, lektyny, lecytyna, lignany, kwercetyna i serotonina. Nie brakuje również steroli, terpenów, acetofenonu, acetylocholiny, histaminy, serotoniny, aglutyniny, alkaloidów, chlorofilu, choliny, histaminy, antocyjanów, oligosacharydów i olejków eterycznych. Jest także ksantofil, taniny, acetylocholina, polisacharydy, garbniki oraz 2-metyloheptanon. Składnikami pokrzywy są także kwasy: pantotenowy, masłowy, kawowy, kumarowy, mrówkowy, bursztynowy, palmitynowy, octowy, szczawiowy, fosforowy, a także  linolowy.  

Pokrzywa poprawia funkcjonowanie układu trawiennego


Składniki zawarte w pokrzywie wpływają na uregulowanie procesów przemiany materii. Poprawia się trawienie, a organizm zaczyna lepiej funkcjonować dzięki efektywniejszej przyswajalności witamin i minerałów pochodzących z przyjmowanego pożywienia. Spożywanie naparów i herbatek z pokrzywy przyczynia się do zwalczania stanów zapalnych. Przynosi również łagodzenie dolegliwości nieżytu żołądka oraz jelit.   


Pokrzywa na podniesienie odporności organizmu


W pokrzywie licznie występują flawonoidy. Są one bardzo aktywne, jeśli chodzi o hamowanie rozwoju stanów zapalnych. Zwalczają również wolne rodniki, dzięki czemu wpływają na zapobieganie wielu groźnym chorobom. Razem z lektyną mogą też aktywować układ immunologiczny w przypadku wystąpienia tocznia w organizmie. Napary z pokrzywy doskonale sprawdzają się przy gorączce i stanach zapalnych na obniżenie temperatury ciała. Ich spożywanie powoduje też szybkie przywracanie siły w okresach osłabienia organizmu. Warto je stosować także przy chorobach płuc, dzięki czemu organizm łatwiej poradzi sobie z infekcjami i szybciej wraca do zdrowia.


Pokrzywa korzystnie w pływa na układ sercowo-naczyniowy


Pokrzywa znajduje również zastosowanie w obniżaniu stężenia cholesterolu we krwi.  Jest zalecana do stosowania przy niewydolności serca, gdyż jej składniki wspomagają funkcjonowanie tego narządu. Poprawia przepływ krwi i zabezpiecza przed zatorami w obrębie naczyń krwionośnych, ponieważ powoduje ich rozszerzenie. Wykazuje też skuteczność w obniżaniu ciśnienia krwi.



Pokrzywa od dawna jest stosowana przy dolegliwościach dróg moczowych


Medycyna ludowa od dawna wykorzystywała tę roślinę w leczeniu chorób układu moczowego. Dzięki właściwościom moczopędnym pokrzywa może pomóc w przypadku występowania obrzęków dróg moczowych i ich stanach zapalnych. Wykazuje skuteczność w leczeniu kamicy nerkowej i chorób woreczka żółciowego. Przy przeroście prostaty pokrzywa ułatwia oddawanie moczu, a także zmniejsza obrzęki. Podczas badań wykazano, że wyciąg z korzenia pokrzywy powoduje zwiększone i mniej bolesne wydalanie zalegającego w pęcherzu moczu, który gromadził się tam na skutek stanów zapalnych.  

Korzyści płynące ze spożywania naparów z pokrzywy

•    Łagodzi objawy alergii.
•    Pomaga na bóle głowy.
•    Wpływa na zwiększenie produkcji krwi, dlatego powinny ją przyjmować osoby zmagające się z anemią.
•    Pokrzywa znajduje zastosowanie w kosmetyce. Wyciągi z tej rośliny można używać jako płukanki do włosów, co zapobiega ich wypadaniu.
•    Napar z pokrzywy może wzmocnić organizm kobiety będącej w ciąży. Zwiększa też wydzielanie mleka u matek karmiących piersią.
•    W razie wystąpienia ran pomaga je goić, regeneruje komórki i łagodzi dolegliwości bólowe.
•    Napar z pokrzywy można stosować także zewnętrznie na ciało. Taki zabieg pomaga pozbyć się: trądziku, łojotoku, a także ropni, doskonale oczyszczając skórę. Działa również profilaktycznie, zapobiegając stanom zapalnym oraz wypryskom.
•    Spożywanie naparów z pokrzywy powoduje obniżenie poziomu mocznika.
•    Na bazie pokrzywy produkuje się preparaty wspomagające leczenie chorób reumatycznych, które łagodzą związane z nimi dolegliwości.
•    Pokrzywa jest zalecana do spożycia osobom zmagającym się z cukrzycą.
•    Spożywanie naparów z pokrzywy pomaga hamować krwawienie w moczu i z nosa. 
•    Ze względu na znajdujące się w składzie pokrzywy antyutleniacze, napary z tej rośliny wpływają na zwalczanie wolnych rodników, co (jak się przypuszcza) może hamować rozwój komórek nowotworowych w organizmie.


To warto wiedzieć


Osoby, u których występuje nadmierne stężenie żelaza w organizmie, nie powinny przyjmować soku z pokrzywy. Przeciwwskazania do jego konsumpcji dotyczą także ludzi zmagających się chorobami nerek, a także pań cierpiących na nowotwory narządów rodnych.

Opracował Jarosław Cieśla

Inne wpisy w tej kategorii

Jak jogurt naturalny może wesprzeć nasze zdrowie

2025-03-13

Jak jogurt naturalny może wesprzeć nasze zdrowie

Probiotyki, czyli żywe mikroorganizmy, mogą przynieść wiele prozdrowotnych korzyści. Często spotykanym źródłem probiotyków jest jogurt naturalny, który zawiera szczepy bakterii kwasu mlekowego.

Czytaj dalej

Jak zachować prawidłowy stan antyoksydacyjny organizmu?

2025-02-27

Jak zachować prawidłowy stan antyoksydacyjny organizmu?

Dobry stan zdrowia to przede wszystkim prawidłowy stan antyoksydacyjny organizmu. Sprawdź jak go uzyskać.

Czytaj dalej

Co jeść, by wzmocnić odporność zimą?

2025-02-06

Co jeść, by wzmocnić odporność zimą?

W niniejszym artykule skupiamy się na zimowej diecie, która służy budowaniu odporności.

Czytaj dalej

Czosnek i propolis – najlepsze naturalne antybiotyki

2025-02-04

Czosnek i propolis – najlepsze naturalne antybiotyki

Coraz więcej osób szuka naturalnych alternatyw, które wspierają organizm w walce z infekcjami bez skutków ubocznych.

Czytaj dalej

Cynamon na poprawę zdrowia

2025-01-14

Cynamon na poprawę zdrowia

W niniejszym artykule, oprócz omówienia wpływu cynamonu na zdrowie, zamie również przepis na sporządzenie mleka cynamonowego, do którego przygotowania wykorzystuje się znaczną porcję tej przyprawy.

Czytaj dalej

Mleko i jego przetwory a zdrowie człowieka

2024-12-17

Mleko i jego przetwory a zdrowie człowieka

Coraz częściej spotykamy opinie ekspertów, podparte zresztą badaniami naukowymi, mówiące o niekorzystnym wpływie mleka krowiego na zdrowie człowieka. Sprawdzamy.

Czytaj dalej