Dieta według ajurwedy (cz. 1)

Ajurweda to najstarszy system medycyny naturalnej pochodzący ze starożytnych Indii. Ale to nie tylko medycyna, to również system filozoficzny polegający na zrozumieniu otaczającego nas świata oraz samego siebie. Żyjąc według tej filozofii, dążymy do stanu równowagi, dzięki czemu mamy dobre samopoczucie, jesteśmy szczęśliwi i zdrowi. Ta medyczno-metafizyczna wiedza o uzdrawianiu nazywana jest często „matką sztuki leczenia". Przyjrzyjmy się więc, jaką dietę zalecają starożytni indyjscy mędrcy.

Czym są Wedy?
    
Sama nazwa pochodzi w dwóch sanskryckich słów – ajur („życie") i veda („wiedza, nauka"). Jest to więc nic innego jak: „wiedza (nauka)  o życiu". Wedy to najstarsza grupa religijnych tekstów sanskryckich uchodzących za święte księgi hinduizmu. Podawane są różne daty ich powstania, ale nie ulega wątpliwości, że najstarsze zostały spisane około 5000 lat temu, jak chociażby jedno z pism wedyjskich, jakim jest Bhagavad Gita – najbardziej popularny do dziś traktat religijny w Indiach. Dokładne przestudiowanie Wed i wprowadzenie w życie zawartej tam wiedzy pozwoli na zdrowe i długie życie, zarówno duchowe, jak i fizyczne.

Bez mięsa, ryb i jajek

Wedy uczą szacunku do wszystkich żywych istot, w tym zwierząt stąd – jak nietrudno się domyślić – preferują wegetarianizm. Definiują wegetarianina jako osobę, która nie spożywa mięsa, ryb ani jajek (jajko traktowane jest jako mięso ukryte pod wapienną skorupką). Dopuszczalne jest natomiast spożywanie mleka i produktów mlecznych, choć preferowane jest mleko pochodzące z małych farm, gdzie tak zwane święte krowy są kochane i chronione. Potępiane jest bowiem eksploatowanie krów w przemyśle mleczarskim. Tak więc dietę proponowaną przez Wedy można nazwać dziś „laktowegetarianizmem". Jak więc widzimy, ten rodzaj diety nie jest zbytnio skomplikowany, polega jedynie na eliminacji trzech wspomnianych składników i wszystkich produktów z ich zawartością.

Duchowość posiłków

Wedyjska dieta to jednak nie tylko eliminacja mięsa, ryb i jajek, to także sposób gotowania. Niezwykle istotna jest tutaj świadomość kucharza, która przejawia się w przekonaniu, że przygotowuje on posiłek jako ofiarę dla umiłowanego Kryszny – Najwyższego Boga. W ten sposób pożywienie to jest uduchowione i ze zwykłego posiłku staje się prasada, czyli „łaską Kryszny".

Według Wed skutki jedzenia prasada w istotny sposób różnią się od skutków spożywania zwykłego posiłku. Oddawanie w ten sposób czci Najwyższemu Panu istotnie wpływa na osobę spożywającą. Przyjmowanie prasada prócz zaspokojenia głodu oczyszcza także nasze serca i duszę.

Jak więc widzimy, posiłek według Wed to nie tylko sam pokarm dla ciała, to również dar dla duszy.

Wiedza z Wed a dzisiejsza nauka

Nietrudno zauważyć, że wiedza spisana przed tysiącami lat jest do dziś aktualna, a nawet śmiało można stwierdzić, że współcześnie jest dużo bardziej pożądana. Dlaczego? Ano dlatego, że obecnie hodowle zwierząt, ryb oraz produkcja jajek osiągnęły niespotykany dotychczas wysoce przemysłowy rozmiar.

Życie zwierząt hodowlanych jest nienaturalne. Są one sztucznie zapładniane, okrutnie kastrowane, stymulowane za pomocą hormonów, sztucznie tuczone i w okrutny sposób zabijane. Dzisiejsze rzeźnie to istny holokaust na zwierzętach.
    

Pomijając jednak aspekt etyczny (choć bardzo istotny), przejdźmy do czynnika zdrowotnego. Każdy trzeźwo myślący nie ma już chyba dziś cienia wątpliwości, co do szkodliwości spożywania mięsa i wyrobów mięsnych. Wszelkie badania naukowe dowodzą bowiem niezbicie, że  dieta oparta na mięsie w istotny sposób wpływa na rozwój chorób: układu krwionośnego (miażdżyca), serca, cukrzycy typu II, a także na plagę chorób nowotworowych. Potwierdzają to fachowe i uznane pisma medyczne, którymi chociażby były i są „Jurnal of the American Medical Association" czy „The Lancet". Natomiast stosowanie szkodliwych dla zdrowia chemicznych środków w hodowli i produkcji mięsnej to temat na odrębny artykuł.

Wśród mieszkańców Indii czy Japonii (nie spożywają mięsa lub ograniczają spożycie do minimum) rzadko spotykamy raka: jelita grubego, odbytu, piersi czy macicy. Natomiast na „cywilizowanym" rzekomo Zachodzie oddziały onkologiczne i kostnice pękają w szwach z powodu nadmiaru chorych i zmarłych na raka.

Zachodnie, coraz bardziej świadome, społeczeństwa powoli zdają sobie sprawę z zagrożeń wynikających ze spożycia mięsa, stąd diety wegetariańskie są coraz częściej stosowane. Oczywiście nie jest to stan pożądany dla przemysłu spożywczego i farmaceutycznego, ale my ludzie mamy odmienne priorytety.

Przedstawiciele tych branż próbują na różne sposoby przekonywać, że diety wege są szkodliwe dla zdrowia, ale nic bardziej mylnego.

Wegetarianizm jest istotnym środkiem do zachowania dobrego zdrowia i osiągania wyższego celu. O tym, co wiedzieli już tysiące lat temu indyjscy mędrcy, dopiero dziś dowiaduje się część społeczeństw, ale lepiej późno niż wcale.
    
W drugiej części artykułu przyjrzymy się temu, co Wedy mówią na temat zasad spożywania pokarmów.




Opracowanie Sławomir Śmiełowski




Literatura:

Adiraja Dasa, Kuchnia Kryszny. Indyjskie potrawy wegetariańskie, The Bhaktivedanta Book Trust 1993 r.